Σάββατο 30 Απριλίου 2016

 Τα κόκκινα αυγά που έβαψε ο Σύλλογος τη Μ. Πέμπτη

 Ο στολισμός του Επιταφίου




Η χορωδία του Συλλόγου ψάλλει τα Εγκώμια


 Η παιδική χορωδία του Συλλόγου ψάλλει τα Εγκώμια

 Η έξοδος του Επιταφίου από την εκκλησία για την περιφορά του σε όλο το χωριό


Πέμπτη 28 Απριλίου 2016

Με το που έμπαινε η μεγάλη Σαρακοστή, στα χείλη όλων των γυναικών κυρίως, ήταν «το τραγούδι του Χριστού». Το τραγουδούσαν είτε μόνες τους κάνοντας τις δουλειές του σπιτιού, είτε ομαδικά στα χωράφια στις αγροτικές εργασίες της εποχής. Η κορύφωση ήταν το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης και κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Παρασκευής, που η πλειοψηφία των γυναικών ξενυχτούσε τον Εσταυρωμένο και παραστέκονταν τον Επιτάφιο, τραγουδώντας αδιαλείπτως το συγκεκριμένο τραγούδι, το οποίο από στόμα σε στόμα πέρασε στις νεότερες γενιές και έφτασε μέχρι και τις μέρες μας. Το «τραγούδι του Χριστού» ήταν το παρακάτω:

Σήμερα μαύρος ουρανός, σήμερα μαύρη μέρα,
σήμερα όλοι θλίβονται και τα βουνά λιπιόνται.
Σήμερα βάλανε βουλή οι άτιμοι Οβραίοι,
οι άτιμοι και τα σκυλιά και οι τρεις καταραμένοι,
για να σταυρώσουν το Χριστό, τον Παντοβασιλέα.
Η Παναγιά η Δέσποινα καθόταν μοναχή της,
τας προσευχάς της έκανε για το Μονογενή της.
Φωνή τής ήρθε εξ’ ουρανού και απ’ αρχαγγέλου στόμα:
«Φτάνουν Κυρά μου οι προσευχές, φτάνουν και οι μετάνοιες.
Το γιο σου τον επιάσανε οι άτιμοι Οβραίοι,
οι άτιμοι και τα σκυλιά και οι τρεις καταραμένοι.
Σαν κλέφτη τον επιάσανε και σαν φονιά τον πάνε
και εις του Πιλάτου τας αυλάς, εκεί τον τυρρανάνε».
Και η Παναγιά σαν τ’ άκουσε έπεσε και λιγόθει.
Στάμνες νερό της ρίξανε, τρία κανάτια μόσχο
Τέσσερα μυροδόσταμνα ώσπου να συνεφέρει.
Σαν πείρε και συνέφερε, αυτό το λόγο λέει:
«Τώρα θα διω τους φίλους μου, θα διω και τους εχθρούς μου.
Όποιοι λυπούνται το Χριστό, να τρέξουνε μαζί μου».
Η Μάρθα και η Μαγδαληνή και του Λαζάρου η μάνα
και του Ιακώβου η αδελφή και οι τέσσερις αντάμα.
Παίρνουν το δρόμο το δρομί, δρομί το μονοπάτι.
Το μονοπάτι τις έβγαλε στου τσίγγανου την πόρτα.
 -«Καλημέρα σου μάστορα, τι είναι αυτό που κάνεις»;
 -«Εβραίοι με παραγγείλανε τρία καρφιά να κάνω,
μα εγώ για το χατίρι τους, βαρώ και κάνω πέντε.
Ρε Φαραγέ που τα ‘κανες, πρέπει να μας διδάξεις.
Βάλτε τα δυο στα πόδια του, τ’ άλλα τα δυο στα χέρια
και το πέμπτο τα φαρμακερό, βάλτε το στην καρδιά του,
να τρέξει αίμα και νερό, να λιγοθεί η καρδιά του».
Και η Παναγιά σαν τ’ άκουσε, έπεσε και λιγόθει.
Στάμνες νερό της ρίξανε, τρία κανάτια μόσχο,
τέσσερα μυροδόσταμνα ώσπου να συνεφέρει.
Σαν πείρε και συνέφερε, αυτό το λόγο λέει:
«Άντε βρε παλιοτσίγγανε, ψωμί να μην χορτάσεις
και στάχτη στη γωνίτσα σου ποτέ να μην μπουτάξεις».
Παίρνουν το δρόμο το δρομί, δρομί το μονοπάτι.
Το μονοπάτι τις έβγαλε εις του ληστού την πόρτα.
«Άνοιξε πόρτα του ληστού και πόρτα του Πιλάτου».
Και η πόρτα από το φόβο της ανοίγει μοναχή της.
Τηρά δεξιά, τηρά ζερβά, κανέναν δε γνωρίζει.
Τηρά και δεξιότερα, τον Άι Γιάννη γνωρίζει.
Τον Άι Γιάννη γνώρισε, τον Άι Γιάννη ρωτάει:
-«Αφέντη Άι Γιάννη μου, που βάπτισες το γιο μου,
μην είδες τον υγιόκα μου και τον διδάσκαλό σου»;
-«Δεν έχω στόμα να σου πω, γλώσσα να σου μιλήσω,
δεν έχω χεροπάλαμο να σου Τον εδείξω».
-«Σου δίνω στόμα να μου πεις, γλώσσα να μου μιλήσεις,
σε δίνω χεροπάλαμο για να μου Τον εδείξεις».
-«Τον βλέπεις Εκείνον το γυμνό, τον παραπονεμένο,
όπου φορεί στην κεφαλή αγκάθινο στεφάνι,
όπου φορεί πουκάμισο στο αίμα βουτηγμένο;
Εκείνος είναι ο γιόκας σου και ο διδάσκαλός μου».
Και η Παναγιά σαν τ’ άκουσε, έπεσε και λιγόθει.
Στάμνες νερό της ρίξανε, τρία κανάτια μόσχο.
Τέσσερα νεροδόσταμνα, ώσπου να συνεφέρει.
Σαν πείρε και συνέφερε, κοντά του πλησιάζει.
-«Δεν μου μιλάς παιδάκι μου, δεν μου μιλάς παιδί μου».
-«Τι να σου πω μανούλα μου που διαφορό δεν έχω».
Ζητά γκρεμό να γκρεμιστεί, φωτιά να πάει να πέσει.
Ζητάει αργυροψάλιδο να κόψει τα μαλλιά της.
  -«Μάνα μ’ κι αν πέσεις στο γκρεμό, γκρεμιέται όλος ο κόσμος,
μάνα μ’ κι αν κόψεις τα μαλλιά, τα κόβει όλος ο κόσμος,
μάνα μ’ κι αν πέσεις στη φωτιά, καίγεται όλος ο κόσμος.
Λάβε κυρά μου υπομονή, λάβε κυρά μου ανάσα».
-«Μα πώς να λάβω υπομονή, μα πώς να λάβω ανάσα,
έναν υγιό μονογενή κι Εκείνος σταυρωμένος».
-«Πάνε μάνα μου στο σπίτι μας, πάνε στο αρχοντικό μας.
Βάλε κρασί στο μαστραπά και αφράτο παξιμάδι
και κάτσε και μακάρισε να βρει όλος ο κόσμος.
Να το βρουν μάνες για παιδιά και τα παιδιά για μάνες.
Να το βρουν και οι νιόπαντρες, με τους καλούς τους άντρες.
Μάνα μ’ το Μέγα Σάββατο, κοντά το μεσονύχτι,
όταν λαλήσουν πετεινοί, σημαίνουν οι καμπάνες,
σημαίνει η γης και ο Θεός, σημαίνουν τα ουράνια,
σημαίνει κι Αγιά Σοφιά, με τρεις χρυσές καμπάνες.
Τότε και συ μανούλα μου, να ‘χεις χαρές μεγάλες.
Όποιος το λέει σώζεται και όποιος τ’ ακούει αγιάζει
και όποιος το καλοαφκρίζεται, Παράδεισο θα λάβει.
Παράδεισο και λίβανο από τον Άγιο Τάφο».

Πηγή: Οι Κωνσταντινάτοι, το Κωνσταντινάτο και ο Ιερός Ναός του Αγίου Παντελεήμονα, Ιωάννης Αθ. Γκόγκος, 2014

Δευτέρα 25 Απριλίου 2016


Μικρασιάτικη κουζίνα, γεύσεις και συνταγές μαγειρικής
ΛΑΜΠΡΗ:
Πασχαλινό αρνί στο φούρνο
Πασχαλινά κουλούρια
Μαγειρίτσα
Τσουρέκι Πασχαλινό
Πασχαλινά αυγά
Βάψιμο αυγών
Πασχαλινό αρνί στο φούρνο
Yλικά
1 µπούτι αρνίσιο (2-2,5 κιλά)
2-3 λεµόνια, 1 κουταλάκι κόλιανδρο τριµµένο
3 κιλά πατάτες χοντροκοµµένες ή ολόκληρες στρογγυλές
½ κουταλάκι δεντρολίβανο κοπανισµένο και τριµµένο
1 κουταλάκι ρίγανη, 1 κουταλάκι θυµάρι
1½ φλιτζάνι ελαιόλαδο
αλάτι, πιπέρι
Eκτέλεση
Πλένουµε καλά το µπούτι του αρνιού και το βάζουµε στο ταψί µαζί µε τις πατάτες. Σε ένα µπολ χτυπάµε το χυµό λεµονιού µε το ελαιόλαδο και αλείφουµε πολύ καλά το κρέας µε τις πατάτες. Το αλατοπιπερώνουµε, τρίβουµε πάνω από το κρέας τον κόλιανδρο, το δεντρολίβανο, λίγη ρίγανη και λίγο θυµάρι, ενώ ό,τι περισσέψει το ρίχνουµε στις πατάτες. Κατόπιν προσθέτουµε στο ταψί 2 φλιτζάνια νερό και το ψήνουµε στην αρχή σε πολύ δυνατό φούρνο στους 250°C για 10 λεπτά και µετά το χαµηλώνουµε στους 180°C και το ψήνουµε για 2-2½ ώρες µέχρι να ροδοψηθεί.
Πασχαλινά κουλούρια
Yλικά
1½ κιλό αλεύρι µαλακό, 250 γραµµάρια βούτυρο γάλακτος
1 ποτήρι γάλα χλιαρό, 2 ποτήρια ζάχαρη, 40 γραµµάρια αµµωνία
6 αυγά για τη ζύµη και 2 κρόκους για το άλειµµα, 4 βανίλιες
3 κουταλάκια µπέικιν πάουντερ, ξύσµα από ένα λεµόνι, ½ κουταλάκι αλάτι
Eκτέλεση
Χωρίζουµε τη ζάχαρη σε τρία ίσα µέρη και τη µοιράζουµε σε τρεις διαφορετικές λεκάνες. Συµπληρώνουµε στη µία λεκάνη τα ασπράδια, στην άλλη τους κρόκους των αυγών και στην άλλη το βούτυρο. Χτυπάµε το βούτυρο µε τη ζάχαρη πολύ καλά µέχρι ν’ ασπρίσει και να αφρατέψει. Κατόπιν χτυπάµε τους κρόκους µε τη ζάχαρη και τις βανίλιες µέχρι να φουσκώσουν και να γίνουν σαν κρέµα. Τέλος χτυπάµε τα ασπράδια των αυγών µε τη ζάχαρη και το αλάτι µέχρι να φουσκώσουν και να γίνουν µαρέγκα. Στη συνέχεια σε µια µεγάλη λεκάνη αδειάζουµε τα µείγµατα µε το βούτυρο, τους κρόκους και τη µαρέγκα, ρίχνουµε και το ξύσµα και ανακατεύουµε απαλά µέχρι να ενωθούν όλα τα υλικά. Κατόπιν διαλύουµε την αµµωνία µέσα σε χλιαρό γάλα και την προσθέτουµε στα υπόλοιπα υλικά ανακατεύοντας απαλά. Ρίχνουµε λίγο λίγο το αλεύρι, προσθέτουµε το µπέικιν πάουντερ και αρχίζουµε να ζυµώνουµε απαλά να ενσωµατωθούν µε τα υπόλοιπα υλικά. Στη συνέχεια πλάθουµε τα κουλουράκια και τα τοποθετούµε σε βουτυρωµένο ταψί, όχι πολύ κοντά το ένα στο άλλο. Σ’ ένα µπολ διαλύουµε τους δύο κρόκους αυγών µε µια κουταλιά της σούπας γάλα και τη µισή ποσότητα από µια βανίλια και µε ένα πινέλο αλείφουµε τα κουλουράκια. Κατόπιν τα ψήνουµε σε προθερµασµένο φούρνο στους 180°C για 10-15 λεπτά.
Μαγειρίτσα
Yλικά
1 συκωταριά (800 γραµµάρια περίπου), 1 ξερό κρεµµύδι ψιλοκοµµένο
½ κιλό κρεµµυδάκια φρέσκα ψιλοκοµµένα, ½ µατσάκι άνηθο, 1 µαρούλι µικρό
1 κουταλιά αλάτι χοντρό, χυµό από 2 λεµόνια, 2 κρόκους αυγών
2 κουταλιές ελαιόλαδο, 1 κουταλιά φρέσκο βούτυρο, αλάτι, µαύρο πιπέρι
1 κουταλιά κοφτή κορν φλάουρ
Eκτέλεση
Πλένουµε πολύ καλά τη συκωταριά. Σε µια κατσαρόλα µε νερό µέχρι τη µέση  ρίχνουµε 1 κουταλιά αλάτι χοντρό και το βράζουµε. Ρίχνουµε µέσα τη συκωταριά και τη ζεµατίζουµε για 5-6 λεπτά. Κατόπιν τη βγάζουµε µε τρυπητή κουτάλα, την αφήνουµε να κρυώσει και πάνω σε µια ξύλινη επιφάνεια την ψιλοκόβουµε. Σε µια άλλη κατσαρόλα ρίχνουµε το λάδι και το βούτυρο να λιώσει, βάζουµε το κρεµµύδι ψιλοκοµµένο και το σοτάρουµε ελαφρά για 1 λεπτό. Στη συνέχεια ρίχνουµε την ψιλοκοµµένη συκωταριά, ανακατεύουµε 2-3 φορές, ρίχνουµε 6 φλιτζάνια νερό, χαµηλώνουµε τη φωτιά και αφήνουµε τη συκωταριά να σιγοβράζει για 2 ώρες. Κατόπιν προσθέτουµε το τρυφερό µέρος του µαρουλιού ψιλοκοµµένο και βράζουµε για άλλα 20 λεπτά. Τέλος προσθέτουµε και τον άνηθο ψιλοκοµµένο και βράζουµε ακόµη 10 λεπτά. Σε ένα µπολ ρίχνουµε το χυµό των λεµονιών και το κορν φλάουρ και τα διαλύουµε καλά. Προσθέτουµε και τους κρόκους των αυγών και τα χτυπάµε. Κατόπιν µε µια κουτάλα παίρνουµε ζουµί από το φαγητό και το αδειάζουµε σιγά σιγά στο µείγµα συνεχίζοντας το χτύπηµα. Το αδειάζουµε στην κατσαρόλα και σιγοβράζουµε για 5-6 λεπτά ανακατεύοντάς το συνέχεια µε ξύλινη κουτάλα. Όταν είναι έτοιµο, βγάζουµε την κατσαρόλα από τη φωτιά, ρίχνουµε το αλάτι, φρεσκοτριµµένο πιπέρι και σερβίρουµε τη µαγειρίτσα.
Τσουρέκι πασχαλινό
Yλικά
1 κιλό αλεύρι για τσουρέκι
6 αυγά και 1 κρόκος αυγού για το άλειµµα
150 γραµµάρια βούτυρο γάλακτος
300 γραµµάρια ζάχαρη
1 ποτηράκι του κρασιού χλιαρό γάλα
80-100 γραµµάρια νωπή µαγιά
½ κουταλάκι µαστίχα κοπανισµένη
½ κουταλάκι κακουλέ κοπανισµένο
½ κουταλάκι µαχλέπι κοπανισµένο
ξύσµα από 1 πορτοκάλι, ½ κουταλάκι αλάτι
αµύγδαλα σε φέτες
Eκτέλεση
Διαλύουµε τη µαγιά σε χλιαρό γάλα και προσθέτουµε µέσα ένα φλιτζάνι από το αλεύρι. Το ανακατεύουµε να γίνει χυλός, το σκεπάζουµε µε µια πετσέτα και το αφήνουµε σε ζεστό µέρος µέχρι να φουσκώσει. Σε µια άλλη λεκάνη ρίχνουµε το αλεύρι, ανοίγουµε µια λακκουβίτσα στη µέση και ρίχνουµε κοπανισµένα τη µαστίχα, το µαχλέπι, τον κακουλέ και το αλάτι. Προσθέτουµε στα αυγά το ξύσµα πορτοκαλιού, τη ζάχαρη, το βούτυρο χλιαρό και τη φουσκωµένη µαγιά και ζυµώνουµε πολύ καλά µέχρι να σχηµατιστεί µια µαλακή ζύµη. Την αφήνουµε σκεπασµένη σε ζεστό µέρος για 2 ώρες να φουσκώσει µέχρι να διπλασιαστεί ο όγκος της. Τότε πλάθουµε τα τσουρέκια, τα αλείφουµε µε τον κρόκο του αυγού αραιωµένο µε 3-4 σταγόνες γάλα, τα πασπαλίζουµε µε λεπτές φέτες αµυγδάλου και µπήγουµε στη µέση από 1 κόκκινο αυγό. Τα αφήνουµε να φουσκώσουν σε ζεστό µέρος και τα ψήνουµε σε προθερµασµένο φούρνο στους
165-170°C για 20-25 λεπτά µέχρι να ροδίσει η επιφάνειά τους.
Πασχαλινά αυγά
Η χρήση του αυγού τις µέρες αυτές στον χριστιανικό κόσµο είναι σχεδόν παγκόσµια. Πολλές είναι και οι ερµηνείες για το κόκκινο χρώµα. Υποστηρίζεται ότι το αυγό, αφού είναι πηγή ζωής, συµβολίζει και στα χριστιανικά χρόνια ό,τι και παλαιότερα, δηλαδή την ανανέωση της ζωής και την αφετηρία. Για το χρώµα του λέγεται ότι θυµίζει είτε προχριστιανικούς θανάτους θεών είτε το αίµα του εβραϊκού προβάτου ή το αίµα του Χριστού. Υπάρχει και η λαϊκή παράδοση που λέει ότι «Όταν είπαν πως αναστήθηκε ο Χριστός, κανείς δεν το πίστευε. Μια γυναίκα που κρατούσε στο καλάθι της αυγά φώναξε: “Μπορεί από άσπρα να γίνουν κόκκινα;”. Και αυτά έγιναν κόκκινα». Για το έθιµο βέβαια των κόκκινων αυγών υπάρχει και η ορθολογιστική ερµηνεία. Τη Σαρακοστή που νήστευαν όλοι τα αυγά, αυτά περίσσευαν. Ήταν µάλιστα και η εποχή που οι κότες τα γεννούν µε αφθονία. Τι θα έκαναν τόσα αυγά οι νοικοκυρές; Τα φύλαγαν για το Πάσχα και όταν έβρισκαν ευκαιρία, άρχιζαν να τα κάνουν δώρα στα παιδιά, αφού ήταν το πιο πρόχειρο και άφθονο φαγώσιµο που µπορούσαν να φιλέψουν. Τα έβαφαν λοιπόν κόκκινα, που είναι χρώµα χαρούµενο και ξορκιστικό, και τα στόλιζαν µε ζωγραφιές λουλουδιών για να γίνουν πιο ευχάριστα.
Βάψιµο αυγών
Παλαιότερα για το βάψιµο των αυγών χρησιµοποιούσαν φύλλα κρεµµυδιών, αρµπαρόριζας, µατζουράνας κ.λπ. Έπαιρναν το τούλι από τις µποµπονιέρες, το έκοβαν, το τύλιγαν και το έδεναν γύρω από το αυγό. Κατόπιν κάλυπταν το αυγό ή ένα µέρος του µε κρεµµυδόφυλλα, το τύλιγαν µε ύφασµα και το έδεναν µε κλωστή. Στη συνέχεια έβραζαν τα αυγά µε νερό και ξίδι. Όταν µετά το βράσιµο αφαιρούσαν την κλωστή και τα κρεµµυδόφυλλα, στα αυγά είχαν σχηµατιστεί διάφορες αποχρώσεις και σχέδια. Μετά τα άλειφαν µε λάδι και τα γυάλιζαν. Μερικές φορές πρόσθεταν στο νερό και στο ξίδι κόκκινη µπογιά.
Με τον τρόπο αυτό έβαφαν τα αυγά κόκκινα, εκτός από τα σηµεία που ήταν καλυµµένα µε τα κρεµµυδόφυλλα όπου εκεί σχηµατίζονταν διάφορες αποχρώσεις και αποτυπώνονταν τα χρώµατα και τα σχήµατα των φυτών.
Πηγή: Γιάννης Σαραντόπουλος, mikrasiatis.gr

Κυριακή 24 Απριλίου 2016

Οι ετοιμασίες για το Πάσχα ξεκινούσαν καιρό πριν στο Κωνσταντινάτο. Οι νοικοκυρές έπρεπε να είχαν τελειώσει με τις δουλειές του σπιτιού (ασβεστώματα, καθαρίσματα, κλπ) πριν τη Μεγάλη Εβδομάδα. Η Μεγάλη Εβδομάδα ήταν αφιερωμένη στα Πάθη του χριστού. Όλοι παρακολουθούσαν τις Ακολουθίες στην εκκλησία. Από την Κυριακή των Βαΐων στην εκκλησία κρεμούσαν μαύρες κορδέλες κι ο παπάς ήταν κι αυτός ντυμένος στα μαύρα. Αλλά και οι γυναίκες φορούσαν μαύρα όλη την Εβδομάδα συμμετέχοντας, έτσι, στο πένθος. Ακόμα και οι άντρες έμεναν αξύριστοι και στα καφενεία δεν έπαιζαν χαρτιά από τη Μ. Πέμπτη μέχρι την Ανάσταση. Κρεμούσαν τον «φάντη», χαρτί της τράπουλας που συμβόλιζε τον Ιούδα.

Τη Μεγάλη Πέμπτη τα χαράματα οι νοικοκυρές ξεκινούσαν το βάψιμο των αυγών. Πριν αρχίσουν το βάψιμο, κρεμούσαν στην πόρτα ένα κόκκινο πανί το όποιο συμβόλιζε το αίμα του Χριστού και άναβαν φωτιές ώστε με τον καπνό να βοηθήσουν τον Χριστό να «κρυφτεί» από αυτούς που τον καταδίωκαν. Τη βαφή την κρατούσαν για εφτά συνεχόμενες Πέμπτες κι έβαφαν αυγά. Το βράδυ στην εκκλησία το κλίμα ήταν κατανυκτικό. Συνήθιζαν να κρεμούν στεφάνια με λουλούδια και πετσέτες στον Εσταυρωμένο. 

Από την ώρα της Αποκαθήλωσης μέχρι και την ώρα που αρχίζει η ακολουθία του Επιτάφιου η καμπάνα χτυπά πένθιμα. Οι κάτοικοι, κυρίως γυναίκες, έμεναν στην εκκλησία όλη νύχτα για να ξενυχτίσουν τον Χριστό τραγουδώντας το μοιρολόι της Παναγιάς. Το μοιρολόι της Παναγιάς το τραγουδούσαν οι γυναίκες καθ’ όλη τη Μ. Εβδομάδα στα σπίτια τους, ό, τι δουλειά κι αν έκαναν. Πριν ακόμα χαράξει, οι κοπέλες με τα πανέρια έβγαιναν για να μαζέψουν λουλούδια απ’ τις αυλές των σπιτιών. Μετά ξεκινούσαν το στόλισμα του Επιταφίου. Η εκκλησία έμενε ανοιχτή όλη τη μέρα. Ο κόσμος μπαινο-έβγαινε για να χαιρετίσει τον Επιτάφιο. Είχαν τη συνήθεια να περνούν κάτω από τον Επιτάφιο «αρκουδίζοντας», τρεις φορές οι μικροί αλλά και οι μεγάλοι για καλή υγεία. Το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής γινόταν η περιφορά του Επιταφίου σε όλους τους δρόμους του χωριού.

Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου πήγαιναν στα μνήματα μικροί και μεγάλοι. Εκεί ο παπάς διάβαζε τρισάγιο σε κάθε μνήμα ξεχωριστά. Οι γυναίκες είχαν μαζί τους κόκκινα αυγά, κουλουράκια, ξηρούς καρπούς, καραμέλες και άλλα, τα οποία τα μοίραζαν στα παιδιά αλλά και μεταξύ τους. Τέτοια μέρα πήγαινε η νονά τη λαμπάδα στο βαφτιστικό της (το «δινιξίμι»). Συνήθως έστελναν τα παιδιά στη νονά. Στο πανέρι μαζί με τη λαμπάδα έβαζαν κόκκινα αυγά, κουλούρια, καραμέλες, πορτοκάλια. Λαμπάδα έπαιρνε η νονά στο βαφτιστικό της μέχρι αυτό να παντρευτεί.

Στη λαμπάδα της Ανάστασης έκαιγαν τα παιδιά και οι κοπέλες τον «μάρτη» που φορούσαν. Με την λαμπάδα αναμμένη γυρνούσαν στο σπίτι για να ανάψουν την καντήλα με το Άγιο Φως. Την καντήλα προσπαθούσαν να την κρατήσουν αναμμένη με αυτό το φως για σαράντα ημέρες. Μετά την Ανάσταση κάθονταν όλη η οικογένεια στο τραπέζι. Πρώτα έπρεπε να τσουγκρίσουν από ένα αυγό, να ευχηθούν Χριστός Ανέστη και να το φάνε. Το φαγητό αυτό το βράδυ ήταν η σούπα, για να μπορέσει το στομάχι να προσαρμοστεί πιο εύκολα μετά τη νηστεία. 

Το έθιμο της «δευτερ-Ανάστασης», ανήμερα της Κυριακής του Πάσχα, αναβιώνει και σήμερα. Συγκεκριμένα, μετά την πρωινή Λειτουργία γίνεται περιφορά της Εικόνας της Αναστάσεως σε όλους τους δρόμους του χωριού και οι κάτοικοι που είναι στα σπίτια τους «ρίχνουν» στον αέρα με τα κυνηγετικά τους όπλα όταν περνάει από μπροστά τους η Εικόνα.

Επιμέλεια: Μαίρη Καλαμάρη (από αφηγήσεις της Στέλλας Καλαμάρη)
Μια εκδήλωση λόγου & μέλους «Από το Πάθος στην Ανάσταση» πραγματοποιήθηκε χθες το βράδυ, Σάββατο του Λαζάρου, από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Μικρασιατών Κωνσταντινάτου «Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος». Την εκδήλωση άνοιξε η κ. Ραλλού Καγιόγλου με μια πολύ ωραία ομιλία αναφορικά με το περιεχόμενο και το νόημα των ακολουθιών της Μεγάλης Εβδομάδας, τα Θεία Πάθη και την Ανάσταση του Χριστού. Στη συνέχεια, η χορωδία του Συλλόγου έψαλλε ύμνους από τη Μεγάλη Εβδομάδα ξεκινώντας από το βράδυ της Κυριακής των Βαΐων και καταλήγοντας στο βράδυ του Μ. Σαββάτου. Κατά τη διάρκεια των ύμνων προβάλλονταν οι αντίστοιχες αγιογραφικές παραστάσεις με αποτέλεσμα τη δημιουργία κλίματος απόλυτης θρησκευτικής κατάνυξης. Στο τέλος, ο πάτερ Ιωάννης μίλησε εν συντομία για το νόημα των Παθών και της Ανάστασης του Ιησού Χριστού κι έδωσε τις ευχές του. Ακολουθούν φωτογραφίες από την εκδήλωση:






Με αφορμή το Σάββατο του Λαζάρου γυναίκες και παιδιά από το Σύλλογο Μικρασιατών βγήκαν στο χωριό και μάζεψαν αυγά τα οποία θα βάψουν τη Μεγάλη Πέμπτη με σκοπό να τα μοιράσουν στον κόσμο το βράδυ της Ανάστασης. 



Παρασκευή 22 Απριλίου 2016



Σάββατο του Λάζαρου
Το Σάββατο του Λάζαρου οι γειτονιές του Κωνσταντινάτου γέμιζαν με τις φωνές των παιδιών. Γυρνούσαν με τα καλαθάκια στα χέρια κι έψαλλαν τα κάλαντα του Λάζαρου από σπίτι σε σπίτι. Αυτήν τη μέρα οι νοικοκυρές τους έδιναν αυγά.

«Ήρθε Λάζαρος, ήρθαν τα βάγια, ήρθ’ η Κυριακή που τρων' τα ψάρια.
Σήκω Λάζαρε και μην κοιμάσαι, ήρθ’ η μάνα σου από την πόλη,
σου φέρε χαρτί και κομπολόι.
Γράψε Θόδωρε, γράψε Δημήτρη,
γράψε λεμονιά και κυπαρίσσι. 
Οι κοτούλες σας αυγά γεννούνε,
οι φωλίτσες τους δεν τα χωρούνε.»


Κυριακή των Βαΐων
Κάλαντα όμως έψαλλαν και την άλλη μέρα, των Βαΐων, για να μαζέψουν αυγά και για τον δάσκαλο του χωριού.
«Βάγια-βάγια του βαγιώς, πέντε πίτες και ένα αυγό, να μη μας δείρει ο δάσκαλος κι έχουμε το κρίμα μας και την αμαρτία μας.»

Επιμέλεια: Μαίρη Καλαμάρη (από αφηγήσεις της Στέλλας Καλαμάρη)

Τετάρτη 6 Απριλίου 2016