Θεοφάνεια: έθιμα

Μεγάλη γιορτή του δωδεκαημέρου ήταν και τα Θεοφάνεια. Αυτή τη μέρα φωτίζονται και αγιάζονται τα νερά και οι άνθρωποι. Θεωρούσαν ότι αυτήν τη μέρα εξαφανίζονται και οι «καλικάντζαροι». 

Η παραμονή ξεκινούσε πάλι με τα κάλαντα μικρών και μεγάλων. Ο παπάς ξεκινούσε από το πρωί με τον αγιασμό για να προλάβει να περάσει και να φωτίσει κάθε σπίτι του χωριού. Οι νοικοκυρές έριχναν κέρματα μέσα στο «μπακρούδι» (=μεταλλικό κουβαδάκι) με τον αγιασμό. Το βράδυ μαζευόταν όλη η οικογένεια για φαγητό. Το τραπέζι ήταν λιτό και «άλαδο». Ο πατέρας μοίραζε τα χριστόψωμα που είχαν περισσέψει από τα Χριστούγεννα. 

Το πρωί των Φώτων, μετά τη Θεία Λειτουργία, όλοι πήγαιναν στο κοντινό ποτάμι (την Μπέλιτσα), όπου έριχνε ο πάπας τον σταυρό. Νέοι του χωριού έπεφταν στα παγωμένα νερά για να τον πιάσουν. Μετά όλοι μαζί και κρατώντας τον σταυρό (αυτός που τον έπιασε) περνούσαν από κάθε σπίτι ψάλλοντας το «εν Ιορδάνη…», για να ασπαστούν τον σταυρό οι κάτοικοι και να τους δώσουν φιλοδώρημα. Με τα λεφτά αυτά όλοι μαζί το βράδυ έστηναν γλέντι στην πλατεία του χωριού. Οι κάτοικοι έπαιρναν αγιασμό από την εκκλησία και με αυτόν ράντιζαν τα σπίτια τους, τα χωράφια τους, τους στάβλους, τις αποθήκες.

Επιμέλεια: Μαίρη Καλαμάρη (από αφηγήσεις της Στέλλας Καλαμάρη)